Panele fotowoltaiczne zamontowane na dachach różnych budynków, przede wszystkim mieszkalnych, nie dziwią już nikogo. Produkcja energii elektrycznej z odnawialnego źródła OZE, jakim jest nasze Słońce, zyskuje coraz większą popularność i jest nie tylko rozwiązaniem ekologicznym.
Można dzięki temu także obniżyć wysokość płaconych rachunków z prąd, a zamiast tradycyjnej instalacji fotowoltaicznej złożonej z paneli, warto wybrać nowocześniejsze rozwiązanie, dach solarny, czyli zintegrowane pokrycia dachowe fotowoltaiczne.
Czym jest dach solarny?
Zasady działania systemu PV nie trzeba już bliżej przedstawiać, należy z kolei dowiedzieć się nieco więcej o samym dachu solarnym, nazywanym także zamiennie dachem z paneli fotowoltaicznych. Nie da się zaprzeczyć, że przeważająca liczba użytkowników decydowała się dotychczas na tradycyjne panele, lecz może warto zmienić te przyzwyczajenia?
Dach solarny to nowoczesny, zintegrowany system produkcji energii elektrycznej z promieniowania słonecznego będący połączeniem instalacji fotowoltaicznej z pokryciem dachowym. Ten nowy, wysoce funkcjonalny system, określany z angielskiego skrótem BIPV (Building Integrated Photovoltaics), staje się po prostu integralną częścią struktury dachu.
Jakie są rodzaje dachów fotowoltaicznych?
Istnieje kilka rodzajów pokryć dachowych fotowoltaicznych, a sam dach tego typu może zostać zrobiony z wykorzystaniem różnych technologii, lecz zawsze dopasowanych do indywidualnych potrzeb przyszłych użytkowników.
Jest to o wiele bardziej złożona konstrukcja niż ta, stworzona z tradycyjnych modułów PV zamontowanych na poszyciu dachowym, najczęściej na specjalnym stelażu, którego montaż ingeruje przeważnie w konstrukcję nośną dachu.
Dlatego lepiej zdecydować się na jeden z dwóch najpopularniejszych rodzajów dachów solarnych, a do wyboru są:
Dachówki z fotowoltaiką
Wyglądem przypominające nieco tradycyjne dachówki ceramiczne, które można bez problemu montować zamiast typowego pokrycia dachowego. Sprawdzają się szczególnie przy ostrym kącie nachylenia dachu, typowo skośnego, pokrywając całą jego powierzchnię, stanowiąc alternatywę dla standardowych modułów fotowoltaicznych.
Zewnętrzną powierzchnię dachówki fotowoltaicznej pokrywają dopasowane do niej panele PV, ogniwa zrobione z krzemu. Ich zasada działania jest niezmienna i polega na absorbowaniu fotonów ze światła słonecznego i zamienianiu w prąd elektryczny.
Trafia on do falownika, czyli inwertera, gdzie jest przekształcany ze stałego w zmienny o napięciu 230, można więc go bez problemu wykorzystać do zasilania różnych urządzeń w gospodarstwie domowym lub w firmie.
Zintegrowany dach z paneli fotowoltaicznych
Jeszcze bardziej zaawansowana technologia, którą można użyć w swoim domu i zmniejszyć w ten sposób wysokość płaconych rachunków za prąd. W tym przypadku moduły fotowoltaiczne wchodzące w skład wydajnego systemu fotowoltaicznego stanowią po prostu pokrycie dachu.
Zastępują dachówki czy blachę, wykazując jednak najwyższą wydajność na dachach płaskich. Można więc powiedzieć, że panele PV pełnią tu podwójną funkcję, nie dość, że produkują prąd, to jeszcze zapewniają, że cała konstrukcja dachu zachowuje odpowiednią szczelność, tak, jak przy tradycyjnym pokryciu dachowym.
Które zalety i wady dachówek fotowoltaicznych warto podkreślić?
Wiemy już, czym są dwa najczęściej stosowane rozwiązania solarne montowane na powierzchni dachu w miejsce tradycyjnych paneli PV. Wielu przyszłych użytkowników składnia się do zakupu i montażu dachówek solarnych, jednakże do podjęcia przemyślanej decyzji konieczne jest jeszcze poznanie ich najważniejszych zalet oraz wad.
Zalety użycia dachówek fotowoltaicznych:
- brak różnicy w wyglądzie w porównaniu z tradycyjnymi dachówkami, dzięki czemu można zachować estetyczny i spójny wygląd budynku;
- dostępność w różnych kolorach, co umożliwia łatwe dopasowanie ich do kolorystyki dachu i elewacji budynku;
- korzyści ekonomiczne, przede wszystkim uzyskanie niezależności energetycznej oraz zredukowanie wysokości płaconych rachunków za prąd;
- aktywna ochrona środowiska naturalnego, wykorzystanie czystego źródła energii, redukcja emisji CO2 i śladu węglowego;
- wysoka odporność na warunki atmosferyczne i długa żywotność, sięgająca, w zależności od producenta, nawet 30 lat;
- idealne rozwiązanie dla nowych budynków, uwzględnienie już na etapie montażu dachu, ich montaż powoduje też wzrost wartości nieruchomości.
Wady i ograniczenia dachówek fotowoltaicznych:
- wysokie koszty początkowe, znacznie przewyższające zakup standardowych paneli fotowoltaicznych i ich montaż;
- niższa wydajność, mniejsza efektywność produkcji prądu niż w tradycyjnie stosowanych rozwiązaniach;
- bardziej skomplikowany i czasochłonny montaż, wymagający specjalistów o dużej wiedzy i doświadczeniu zawodowym;
- utrudniony serwis, często wymagający demontażu znacznych części pokrycia dachowego.
Jakie są zalety i wady zintegrowanego dachu solarnego?
Przejdziemy teraz do przedstawienia zalet i wad drugiego rozwiązania, czyli zintegrowanego dachu solarnego, co także może mieć istotny wpływ na proces decyzyjny o jego zakupie.
Zalety zintegrowanego pokrycia dachowego fotowoltaicznego:
- wysoka estetyka, a montaż gładkich, zintegrowanych modułów PV zamiast dachu nie zaburza bryły budynku;
- spełnianie podwójnej funkcji, z jednej strony solidnego, trwałego pokrycia dachowego, a z drugiej wytwarzanie energii elektrycznej;
- zachowanie pełnej szczelności dachu, dobra ochrona jego konstrukcji wewnętrznej i wnętrza budynku przed wilgocią i innymi niekorzystnymi czynnikami pogodowymi;
- oszczędność miejsca na montaż tradycyjnych paneli dachowych PV i podtrzymującego je aluminiowego stelażu, pokrycia fotowoltaiczne sprawdzą więc się nawet na mniejszych budynkach;
- wszechstronność zastosowania, tak samo na nowo projektowanych domach, czy też już istniejących.
Wady i ograniczenia zintegrowanego pokrycia dachowego fotowoltaicznego:
- mniejsza wydajność, zwłaszcza w dłuższym terminie użytkowania, co wynika między innymi ze specyfiki konstrukcji paneli dachowych BIPV oraz aktualnych warunków pogodowych;
- wyższe koszty zakupu i montażu dachu solarnego niż typowej fotowoltaiki na dachu, co może wydłużać czas zwrotu takiej inwestycji;
- brak możliwości optymalizacji ustawienia paneli względem Słońca, nie można regulować kąta nachylenia modułów PV stanowiących poszycie dachowe;
- droższy i o wiele bardziej skomplikowany serwis, tak samo, jak przy dachówkach, wymagający odpowiednio przygotowanych fachowców;
- trudniejsza instalacja na dachach o skomplikowanych kształtach, konieczność dokładnego dopasowania do kąta nachylenia;
- ryzyko przeciekania takiego poszycia i możliwość uszkodzenia dachu jeśli prace montażowe zostaną wykonane niestarannie, zwłaszcza uszczelnienie łączenia paneli.
Dachówki fotowoltaiczne czy dach z paneli PV – co wybrać?
Ostateczny wybór dachowych paneli fotowoltaicznych lub dachówek solarnych zależy od indywidualnych potrzeb i upodobań. Należy jednak przedtem rozważyć wszystkie wymienione wyżej czynniki, w tym ekologiczne i ekonomiczne, a jeśli podjęcie decyzji nadal stanowi problem, to zawsze można poradzić się eksperta w dziedzinie fotowoltaiki.
